توسعه‌ی عناصر فراداده‌ای اشیاء یادگیری الکترونیکی مبتنی بر استاندارد فراداده شیء‌ یادگیری (IEEE LOM) در مخازن سازمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• لیلا عربگری ¹
• معصومه کربلا آقایی کامران ²
• زویا آبام ³
• عاطفه شریف ⁴

¹ دانش آموخته دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه الزهرا

² دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی،دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

³ دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

⁴ استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

10.22067/infosci.2025.87981.1206

چکیده

مقدمه و اهداف: مخازن سازمانی، داده‌­های پژوهشی و اشیاء یادگیری ذخیره‌شده در آن باید از استانداردهای خاصی پیروی کنند؛ بنابراین مسئله فراداده مسئله اصلی برای ایجاد مخازن سازمانی است. هدف پژوهش حاضر تعیین عناصر فراداده‌ای برای سازماندهی اشیاء یادگیری الکترونیکی براساس استاندارد فراداده شیء یادگیری و غنی‌سازی این استاندارد در مخازن سازمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران است.
روش‌ها: پژوهش حاضر از لحاظ نوع، پژوهش کاربردی است. مرحله اول پژوهش به‌روش پیمایشی­توصیفی انجام شد و داده‌‏های آن از طریق مشاهده و با استفاده از سیاهه وارسی گردآوری شد. در مرحله دوم، از طریق مشاهده سندی و تحلیل اسناد، متون و پژوهش‌های مرتبط با روش فراترکیب، به شناسایی عناصر فراداده‌ای جدید برای غنی‌سازی استاندارد فراداده شیء یادگیری پرداخته شد. در مرحله سوم، پرسشنامه محقق‌ساخته برای انجام فن دلفی جهت اصلاح و اعتبارسنجی در اختیار متخصصان قرار گرفت. در مرحله چهارم مجموعه‌ای تأییدشده از عناصر و موجودیت‌ها برای اشیاء یادگیری الکترونیکی در مخازن سازمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران به دست آمد و ارائه شد.
یافته‌‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد مخازن سازمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در ذخیره و سازماندهی اشیاء یادگیری از استاندارد فراداده‌ای پیروی نمی‌کنند. از تعداد 60 عنصر استاندارد فراداده شیء یادگیری، 25 عنصر (41 درصد) با مجموع عناصر شناسایی‌شده از مخازن سازمانی پوشش داده شده است. همچنین غنی‌سازی استاندارد فراداده شیء یادگیری با سه عنصر تأییدشده توسط متخصصان صورت گرفت. عناصر شناسایی‌شده مربوط به توسعه دسته  چرخه­‌حیات، دسته طبقه‌بندی و دسته رابطه است.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد استاندارد فراداده شیء یادگیری به‌عنوان استانداردی ترکیبی که انواع فراداده‌ها را شامل می‌شود و از جامعیت برخوردار است و به‌عنوان استاندارد مناسب برای سازماندهی اشیاء یادگیری الکترونیکی در مخازن سازمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران توصیه می‌‏شود.
 اصالت: این پژوهش با بهره­‌گیری از استاندارد فراداده شیء یادگیری در سازماندهی مخازن سازمانی، رویکردی جدید ارائه می‌کند. علاوه‌بر این، با کاوش در کاربرد استاندارد فراداده شیء یادگیری برای بازیابی اشیاء یادگیری الکترونیکی، به شکاف‌­های موجود در این زمینه می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

• یادگیری الکترونیکی
• مخازن سازمانی
• دانشگاه علوم پزشکی
• استاندارد فراداده
• شیء یادگیری
• فراداده شیء یادگیری

موضوعات

• پردازش و سازماندهی اطلاعات

---