بررسی تأثیر خطاهای نظام‌‌مند موجود در طبقه‌بندی موضوعی آی‌اس‌آی بر حجم تولیدات علمی و میزان رؤیت پذیری رشته‌ها

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• حمیدرضا کیانی ¹
• محمدرضا داورپناه ²
• رحمت الله فتاحی ³

¹ دانشگاه فردوسی مشهد

² فردوسی

³ فردوسی مشهد

10.22067/riis.v5i2.18686

چکیده

هدف: این پژوهش در پی بررسی ساختار طبقه‌بندی رشته‌ها و همپوشانی آن‌ها در طبقه‌بندی موضوعی آی‌اس‌آی، به‌منظور شناسایی خطاهای نظام‌مند ناشی از آن در مطالعات علم‌سنجی است.
روش: پژوهش با استفاده از روش‌ علم‌سنجی انجام پذیرفته است. جامعۀ پژوهش همۀ مقالات نمایه‌شده در پایگاه وب آو ساینس در سال 2007 به همراه استنادهای آن‌ها در طول سال‌های 2007 تا 2011 است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد نمایه‌نامه استنادی علوم اجتماعی با 32420 عنوان (79/32درصد)، بالاترین میزان همپوشانی را به نسبت کلّ مقالات خود با نمایه‌نامه استنادی جامع علوم دارد و نمایه‌نامه استنادی هنر و علوم انسانی نیز با 1308 مقاله (47/4درصد به نسبت حجم خود و 16/0درصد به نسبت حجم نمایه‌نامه استنادی جامع علوم)، کمترین میزان همپوشانی با نمایه‌نامه استنادی جامع علوم را دارد. این وضعیت منجر به افزایش حجم تولیدات علمی و میزان رؤیت‌پذیری برخی رشته‌ها شده است. بیشترین افزایش حجم نسبت به حجم اولیه و رؤیت‌پذیری نسبت به رؤیت‌پذیری اولیه در رشته‌های حوزۀ هنر و علوم انسانی مشاهده شد. جهت همپوشانی موضوعی یا تداخل محتوایی رشته‌های حوزۀ علوم بیشتر به سمت علوم اجتماعی است و برعکس؛ اما جهت همپوشانی موضوعی رشته‌های حوزۀ هنر و علوم انسانی با حوزۀ علوم و علوم اجتماعی تفاوت معناداری ندارند.

کلیدواژه‌ها

• خطای نظام‌مند
• علم‌سنجی
• رؤیت‌پذیری
• همپوشانی موضوعی
• تداخل محتوایی
• طبقه‌بندی موضوعی آی‌اس‌آی
• پایگاه وب آو ساینس
• مؤسسه اطلاعات علمی

---

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Systematic Errors in the ISI Subject Categories on the Scientific Outputs and the Visibility of Disciplines

نویسندگان [English]

• Hamidreza kiani ¹
• Mohammadreza Davarpanah ²
• Rahmatollah Fattahi ³

¹ Ferdowsi University of Mashahd

² Ferdowsi University of Mashahd

³ Ferdowsi University of Mashahd

چکیده [English]

Purpose: The purpose of this study was to investigate the structure of the discipline categorization and its overlap with ISI subject categories. This will help detect the systematic errors arising from the scientometrics studies.
Methodology: The scientometrics methodology was used. All articles which were indexed in the Web of Science database (2007) and also the articles citing them during 2007-2011 were retrieved and categorized.
Findings: The findings show that the articles in the Social Science Citation Index had the highest overlap (32420) with the Science Citation Index Expanded (32.79%) and the articles in the Art & Humanities Citation Index had the lowest overlap with SCIE (32.79%).This overlap leads to an increase in the volume of outputs and the visibility of some fields. The highest increase of outputs and the visibility occurred in the Art and Humanities fields is in contrast withthe initial outputs and the visibility of them. There was a converse tendency between the subject overlapand the fields of SCIE and SSCI; however, the tendency of its overlap with the Art and Humanities fields, SCIE, and SSCI fields was not significant.

کلیدواژه‌ها [English]

• systematic error
• Scientometrics
• Visibility
• overlap
• interference in content
• ISI subject categories
• Web of Science
• Institute for Scientific Information

مراجع

حسن زاده، رمضان، مداح، محمدتقی (1387). روش های آماری در علوم رفتاری: آمار توصیفی و آمار استنباطی. تهران: ویرایش.

داورپناه، محمدرضا (1384). روابط میان رشته ای در علوم انسانی: تحلیلی استنادی. مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، 18، 17-36.

داورپناه، محمدرضا (1385). جستجوی اطلاعات علمی و پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکی. ویرایش2. تهران: دبیزش؛ چاپار

داورپناه، محمدرضا (1386). چالش های علم سنجی در علوم انسانی. مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، 16(2)، 125-146.

Glanzel, W. (1996). The need for standards in bibliometric research and technology. Scientometrics, 35(2), 167-176.

Glanzel, W., & Schubert, A.(2003).A new classification scheme of science fields and subfields designed for scientometric evaluation purposes. Scientometrics, 56(3), 357-367.

Glanzel, W., Schubert, A. Schoepflin, U., & Czerwon, H. J. (1999). An Item-by-Item Subject Classification of Papers Published in Journals Covered by the SSCI Database Using Reference Analysis. Scientometrics, 46(3), 431-441.

Glanzel, W., Schubert, A., & Czerwon, H. J. (1999). An Item-by-ItemSubject Classificationof Papers Publishedin multidisciplinary and general journals Using Reference Analysis. Scientometrics, 44(3), 427-439.

Leydesdorff, L. (2007). Mapping interdisciplinarity at the interfaces between the Science Citation Index and the Social Science Citation Index. Scientometrics, 71(3), 391- 405.

Leydesdorff, L., & Probst, C. (2009). The Delineation of an Interdisciplinary Specialty in terms of a Journal Set: The Case of Communication Studies. Journal of theAmerican Society for Information Science and Technology, 60(8), 1709-1719.

Leydesdorff, L., & Rafols, I. (2009). A Global Map of Science Based on the ISI Subject Categories. Journals of American Society for Information Science and Technology, 60(2), 348- 362.

Rafols, I., & Leydesdorff, L.(2009). Content-based and Algorithmic Classifications of Journals: Perspectives on the Dynamics of Scientific Communication and Indexer Effects. Journal of theAmerican Society for Information Science and Technology, 60(9), 1823-1835.

Rinia, & et al (2002). Measuring knowledge transfer between fields of science. Scientometrics, 54(3), 347- 362.

van den Besselaar, P., & Heimeriks, G. (2001). Disciplinary, Multidisciplinary, Interdisciplinary: Concepts and Indicators. the 8th conference on Scientometrics and Informetrics–ISSI. Sydney. Australia.

Zhang, L., Liu, X., Liang, L., & Glanzel,, W. (2009). Subject clustering analysis based on ISI category classification. Journal of Informetrics, 4(2), 185-193