Acquisition of Library Resources in Iran: a Content Analysis of Last 5 Decades

Document Type : Review Article

Authors

• masumeh yeganehfar
• Atefe Zarei

Islamic Azad University Hamedan Branch, Iran

10.22067/riis.v0i0.63492

Abstract

Introduction: In order to analyze the qualitative and quantitative content of acquisition literature on knowledge and information science in Iran, resources until the early 90s were identified, classified, and studied.
Methodology: This review - analysis study is applied using the content analysis of texts. Phrases and Keywords such as "Acquisition in the Libraries", "Selecting and Preparing of Library Collection", "Collection Development", "Preparing and Ordering Books", "Book Selection", " Library Policy" and "Acquisition in Iran Libraries" were searched in all Iranian scientific databases in the field of Knowledge and information science. Finally, based on the retrieved documents, existing works in this field during 5 decades were classified and in every decade, according to the component under consideration in this study went under a content analysis.
Findings: In general, most of the published works (40.58) are allocated to the subject of need assessment. Subjects of technologies (26.66%), selection tools (18.20%) and Acquisition Policies (14.61%) were heavily considered. About half of all publications on acquisition area in the last 5 decades related to articles (195 works). 119 works (30.52%) related to theses and 76 ones (19.48%) included published books in this area. Most of the published books were authored in the area and articles done in the area, were allocated to need assessment and evaluation of resources and collections of various libraries. It seems that not all these conducted in this field have been published as a scientific paper.
Conclusion: The results will be led to knowledge of how to carry out research and publish works in this area, also explore the opportunities and fill the gaps in the acquisition area, and can design a practical map for researchers, authors and publishers.

Keywords

• Keywords: Preparing and Ordering books
• Library Policy
• Book Selection
• Acquisition
• Collection development

---

References

ابراهیمی، کمال (1387). مقایسه نیروی انسانی، مجموعه، فضا و بودجه کتابخانه مرکزی و کتابخانه‌های دانشکده‌ای دانشگاه علوم پزشکی تبریز با استانداردهای کتابخانه‌های دانشگاهی ایران و استانداردهای انجمن کتابخانه‌های دانشگاهی و پژوهشی ACRL. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز.

اشراق جهرمی، محمد‌ناصر (1366). ارزیابی مجموعه و خدمات کتابخانه‌های مراکز تربیت‌معلم تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران.

اکرمی، مهین (1380). بررسی امکانات و نیازهای اطلاعاتی کارخانه‌های صنایع غذایی شهر مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

اوصیا، فاطمه بیگم (1384). بررسی وضعیت نشر و توزیع کتاب در استان مازندران در سال‌های 1378-1382. پایان‌نامه کارشناسی‌ ارشد رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد.

بیگدلی، زاهد؛ رستمی‌کوهی، منصور (1389). خط‌مشی‌های مجموعه‌سازی کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های کشور. نشریه اطلاع‌رسانی و کتابداری، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 21 (2)، 159-146.

تجدد، نسترن (1384). دیدگاه ناشران درباره ثبات سیاسی و اقتصادی حاکم در نشر کتاب طی سال‌های 1376 تا 1383. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

جمشیدی، نظام (1386). بررسی وضعیت کتابخانه‌های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه و مقایسه آن با استانداردهای ایفلا برای کتابخانه‌های آموزشگاهی به‌منظور ارائه راهکارهایی جهت بهینه‌سازی وضعیت آن‌ها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

جنتی (صدیق)، شهلا (1356). ارزشیابی مجموعه مرجع کتابخانه ملاصدرا دانشکده ادبیات و علوم دانشگاه شیراز در زمینه علوم انسانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.

جوکار، عبدالرسول (1357). ارزیابی مجموعه کتب مرجع کتابخانه ملاصدرا دانشکده ادبیات و علوم دانشگاه شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.

حری، عباس. (1372). مروری بر اطلاعات و اطلاع‌رسانی. تهران: دبیرخانه هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور، نشر کتابخانه.

خانبابا مشار (1352). فهرست کتاب‌های چاپی فارسی از آغاز تا آخر سال 1345. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

دغاغله، زهلوله (1356). ارزیابی منابع مرجع دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه جندی‌شاپور اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز.

دلبری‌پور، اصغر (1351). انتخاب کتاب. تبریز: دانشگاه تبریز.

دیانی، محمدحسین (1389). تاریخچه آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در ایران. مشهد: انتشارات کتابخانه رایانه‌ای.

رستمی‌کوهی، منصور (1386). مقایسه وضعیت خط‌مشی‌های مجموعه‌گستری کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های تحت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اهواز.

رمضانی، طیبه (1380). بررسی نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت‌علمی دانشگاه بیرجند. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.

زارع‌پور، رقیه (1373). بررسی میزان همپوشانی عناوین نشریات ادواری خارجی در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز و بیمارستان‌های تابعه در شهر شیراز طی سال‌های 1990-1992. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران.

زارع‌فراشبندی، فیروزه (1389). تعیین مؤلفه های ضروری در تدوین خط‌مشی مدیریت منابع الکترونیکی از دیدگاه مدیران کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی ایران. پایان‌نامه دکتری کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

زارعی، عاطفه (1380). بررسی استفاده از خط‌مشی مجموعه‌گستری و شناسایی مشکلات خط‌مشی مجموعه‌گستری از دیدگاه مدیران کتابخانه‌های دانشگاه‌های مجری دوره کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

سلطان‌محمدی، سوسن (1359). تحلیلی از خواندنی‌های مناسب کودکان قبل از دبستان، سال‌های 1340 تا 1357. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران.

سلطانی، پوری؛ فروردین، راستین (1379). دانشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، فارسی- انگلیسی و انگلیسی- فارسی. تهران: فرهنگ معاصر.

سلیمی‌جهرمی، معصومه (1366). کاربرد قانون برادفورد در بررسی استفاده از نشریات ادواری علوم پزشکی در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران.

سینایی، علی؛ توفیق، مسعوده (1355). انتخاب کتاب: راهنمای کتابداران. تهران: مرکز مدارک علمی.

شعبانی، احمد (1377). بررسی مجموعه‌سازی کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های ایران و الگوی مناسب برای آن. پایان‌نامه دکتری کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.

شمسی، اشرف (1388). بررسی وضعیت نشر کتاب استان قم بین سال‌های 1386 – 1377. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان.

شهمیرزادی، طیبه (1379). مطالعه تطبیقی ساختار و محتوای سایت‌های مهم خدمات تحویل مدرک در وب و ارائه الگوی عملیاتی مناسب جهت استفاده از خدمات تحویل مدرک در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

صابریان بروجنی، مژگان (1385). بررسی مدیریت کتابخانه‌های عمومی استان چهارمحال بختیاری بر اساس استانداردها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شمال تهران.

صنعت‌جو، اعظم (1379). بررسی توزیع موضوعی، جغرافیایی، نیروی انسانی و خدمات تحویل مدرک مراکز تحقیقاتی جهاد سازندگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

عزیزی، فرهاد (1359). بررسی و ارزشیابی کتابخانه مدرسه عالی مهمان‌داری و خدمات پروازی وابسته به هواپیمای ملی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران.

علومی، طاهره (1376). اداره کتابخانه. تهران: سمت.

علیا دونیقی، بابک (1385). بررسی وضعیت نشر در استان‌ آذربایجان شرقی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.

غنیمی‌فرد، الهه (1366). بررسی فعالیت‌های مرکز نشر دانشگاهی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران.

قربانی، ولی (1379). بررسی نیازهای اطلاعاتی دانش‌آموزان دبیرستانی شهر مشهد و ارزیابی توانایی مجموعه کتابخانه‌ها در برآوردن این نیازها در سال تحصیلی 79-1378. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

کلهر، ناصر (1380). مطالعه تطبیقی متون کتابداری و اطلاع‌رسانی دهه هفتاد: تطبیق سرفصل‌های کتب تألیف و ترجمه‌ شده علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی با دروس کتابداری و اطلاع‌رسانی مقطع کارشناسی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

لایل، گای. و (1355). مدیریت کتابخانه‌های دانشکده‌ای. ترجمه پروین امین‌صالحی (سلیمانی). تهران: دانشگاه تربیت‌معلم.

مجتبوی نایینی، مهدی (1348). فهرست پانصد جلد کتاب مناسب برای کتابخانه‌های عمومی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران.

محسنی، حمید (1385). کلیات مجموعه‌سازی و انتخاب. تهران: دانشگاه پیام نور.

محسنی، حمید (1386). مجموعه‌سازی و خدمات تحویل مدرک. تهران: کتابدار.

مهدیانی، علیرضا (1383). سیمای نشر کتاب در ایران‌ طی برنامه‌های دوم و سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1373-1383). پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.

مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی، مرکز خدمات کتابداری (1354). استانداردهای ایفلا برای کتابخانه‌های عمومی. ترجمه شیرین تعاونی. تهران: مرکز خدمات کتابداری.

مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی، مرکز مدارک علمی (1355). سیاست اطلاعات علمی در کشور (بررسی و پیشنهادات). تهران: مرکز مدارک علمی.

نوکاریزی، محسن (1374). هماهنگی کتاب‌ها و مجلات رشته کتابداری با نیازهای آموزشی دوره کارشناسی ارشد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران.

هاشمی، ابوالفضل (1379). واژگان کتابداری و اطلاع‌رسانی. تهران: دبیزش.