تحلیل و مقایسه شبکه مفهومی سرعنوان موضوعی فارسی و مقایسه آن با سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره ، سرعنوان موضوعی سیرز و چکیده نامه کتابداری و اطلاع‌رسانی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم پزشکی کرمان

2 دانشگاه فردوسی

چکیده

هدف: هدف نظام‌های سازماندهی دانش کمک به بازیابی مؤثر اطلاعات است، بنابراین، ابزارهای ذخیره و بازیابی از جمله سرعنوان‌های موضوعی باید متناسب با پیشرفت‌های علمی پیش روند. مفایسه شبکه مفهومی حاکم بر سرعنوان موضوعی فارسی و روابط بین واژه‌ها با شبکه مفهومی سرعنوان‌های موضوعی کتابخانه کنگره و سیرز در حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی و لیزا هدف این مقاله است.
روش: به منظور انجام این مطالعه تطبیقی اصطلاحات مرتبط با حوزه کتابداری و اطلاع رسانی از ابزارهای مورد بررسی استخراج و مقایسه گردیدند.
یافته‌ها: سرعنوان موضوعی فارسی در سطح نسبتاً پایینی مفاهیم مرتبط با کتابداری و اطلاع‌رسانی را پوشش می‌دهد، روابط بین مفهوم-واژگان را به اندازه کافی نمایش نمی‌دهد. لیزا بیشترین میزان مفهوم-واژگان را به خود اختصاص داده است (5088 مفهوم-واژه). سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره با 829 مفهوم-واژه در مرتبه دوم قرار داشت و سپس سرعنوان موضوعی سیرز (391). بنابراین لازم است ابزارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات ضمن روزآمد شدن، بتوانند پاسخگوی نیازهای کاربران در هر حوزه از علم باشند.

کلیدواژه‌ها


ابرامی،هوشنگ (1352)، اصول تدوین فهرست موضوعی در نوشته‌های زبان فارسی.تهران: دانشگاه تهران.
اخوتی، مریم، داورپناه، محمدرضا، دیانی، محمدحسین و شعبانی‌ورکی، بختیار (1388)، تحلیل و مقایسه شبکه مفهومی حاکم بر سرعنوان موضوعی و متون فارسی کتابداری و اطلاع رسانی بر اساس رویکرد تحلیل حوزه. فصلنامه مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره 10، شماره 2، ص. 5-26.
فتاحی، رحمت الله وارسطوپور، شعله (1386)، بررسی میزان هم‌خوانی سرعنوان‌های موضوعی فارسی با کلیدواژه‌های عنوان و فهرست مندرجات کتاب‌های فارسی در حوزه‌های علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم کاربردی و علوم محض.. فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی 10(3): 39-27.
پالمر، فرانک (1981)، نگاهی تازه به معنی‌شناسی. ترجمه کورش صفوی.1374. تهران: کتاب ماد.
خاصه، علی اکبر (1385)، سرعنوان‌های موضوعی چهریزه‌ای گامی بلند در تحقق اهداف طرح‌های ابرداد‌ه‌ای.کتابداری و اطلاع‌رسانی 33(1).
http://www.aqlibrary.ir/index.php?module=TWArticles&file=index&func=view_pubarticles&did=89&pid=10( دسترسی در 4/6/88).
داورپناه، محمد رضا (1384)، ضرورت‌های نوین بازنگری در ذخیره و بازیابی اطلاعات. کتابداری و اطلاع‌رسانی 8(3):88-67.
رهادوست، فاطمه (1370)، تدوین سرعنوان‌های موضوعی پزشکی فارسی: گامی در جهت یکدست‌سازی واژگان پزشکی فارسی. فصلنامه کتاب 2(1/2): 75-50.
سلطانی، پوری، و کامران فانی (1381)، سرعنوان‌های موضوعی فارسی. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
کریمی، معصومه (1387)، سرعنوان‌های موضوعی فارسی و سرعنوان‌های موضوعی کنگره: تدوین یا ترجمه؟ماهنامه الکترونیکی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دوره 8، شماره 2، ص. 29-24.
مسعودی، فرامرز (1368)، نظری بر فهرست سرعنوان‌های موضوعی فارسی کتابخانه ملی ایران. دفترکتابداری (41): 64-43.
مک‌ایوان، اندرو(1998)، استفاده از سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره: هزینه همکاری برای رسیدن به دسترس‌پذیری. ترجمه مجتبی اسدی (1379)، در گزیده مقالات ایفلا 98 (آمستردام:21-16 اوت)، 59-47. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
نشاط، نرگس (1382)، بررسی میزان هم‌سویی کتابخانه‌ها در سازماندهی موضوعی کتاب‌ها ( با تأکید بر حوزه ایران‌شناسی). مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 33(1): 181-155.
هینایگ، دیوید (1987)، سرعنوان‌های موضوعی کتابخانه کنگره: آیا قتل از روی ترحم راه‌حل است؟ ترجمه رزا کیانی. 1370.فصلنامه کتاب 2(4-1): 95-76.
Creider, L.S. )2003(, What are academic libraries doing with Spanish language subject headings? The Journal of Academic Librarianship 29(2): 88-94.
Feinberg, M. (2007a), Beyond retrieval: A proposal to expand the design space of classification. InProceedings of the North American Symposium on Knowledge Organization. http://dlist.sir.arizona.edu/1892. (accessed Aug. 2, 2009).
Gnoli, C., Bosch, M. and Mazzocchi, F. (2007), A new relationship for multidisciplinary knowledge organization systems: Dependence. http://eprints.rclis.org/9887/1/Gnoli_Bosch_MazzocchiDependence_A_new_relationship_for_multidisciplinary_KOS.pdf(accessed Aug. 2, 2009).
HjØrland, B. (2008), Deliberate bias in knowledge organization? http://dlist.sir.arizona.edu/2411/01/Deliberate%5Fbias%5Fin%5FKO%5Fjtt%5Fbh.doc (accessed Aug. 2, 2009).
HjØrland, B. (2004), Domain analysis: a socio-cognitive orientation for information science research. Bulletin of the American Society for Information Science and Technology 30(3): 17-21.
HjØrland, B. (2002), Domain analysis in information science: Eleven approaches- traditional as well as innovative. Journal of Documentation 58(4): 422-62.
HjØrland, B. (1998), The classification of psychology: a case study in the classification of a knowledge field. Knowledge Organization 25(4): 162-201.
HjØrland, B. (1998), Information retrieval, text composition, and semantics. Knowledge Organization 25(1-2): 16-31.
HjØrland, B., and Albrechtsen, H. (1995), Toward a new horizon in information science: domain analysis. Journal of the American Society for Information Science 46(6):400-25.
Hoffman, G. L. (2009), Applying the user-centered paradigm to cataloging standards in theory and practice: Problems and prospects. In Proceedings of 2009 North American Symposium on Knowledge Organization (Vol 2), 27-34.Syracuse, New York, United States of America.http://dlist.sir.arizona.edu/2629/01/ NASKO2009_04_Hoffman.pdf (accesseded at Aug. 2, 2009).
Kwasnik, B. H., and Rubin, V. L.(2003), Stretching conceptual structures in classifications across languages and cultures. Cataloging and Classification 37(1/2): 33-47.
Park, J. (2007), Evolution of concept networks and implications for knowledge representation.Journal of Documentation63(6): 963-983.
Strottman, T.A. (2007), Some of our fifty are missing: Library of congress subject headings for southwestern cultures and history. Cataloging and Classification Quarterly45(2): 41-64.
CAPTCHA Image