بررسی تأثیر مهارت های سواد اطلاعاتی بر خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه بیرجند

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 کتابدار اداره کل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان خراسان جنوبی

چکیده

هدف: هدف بررسی میزان تأثیر مهارت های سواد اطلاعاتی بر باور خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه بیرجند است.
روش: روش پژوهش پیمایشی است و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه شامل 51 سؤال بسته و در سه قسمت است. جامعه آماری شامل دانشجویان مشغول به تحصیل در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه بیرجند و مجموعاً 3635 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، 350 نفر به عنوان نمونه تعیین شدند.
یافته ها: ارتباط مثبت و قوی میان سطوح مهارت های سواد اطلاعاتی و باور خودکارآمدی دانشجویان وجود داشت. ابعاد مکان یابی، دسترسی به اطلاعات و ارزیابی اطلاعات بر مؤلفه خودکارآمدی تأثیرگذار بود. میانگین باور خودکارآمدی دانشجویان زن بالاتر از میانگین مربوط به دانشجویان مرد و میانگین باور خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد بالاتر از دانشجویان کارشناسی بود. بین خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان حوزه های تحصیلی مختلف تفاوت معناداری وجود داشت و میانگین حوزه علوم انسانی بالاتر بود. بین مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان با کسب خودکارآمدی آن ها رابطه معنا داری وجود داشت و به ترتیب ابعاد مکان یابی اطلاعات و ارزیابی اطلاعات بیش ترین تأثیر و همچنین بعد به‌کارگیری اطلاعات کمترین تأثیر را بر ابعاد خودکارآمدی داشتند. نتایج می تواند در بها دادن به سواد اطلاعاتی دانشجویان در دانشگاه مورد توجه کتابداران و اساتید قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


پندپذیر، معصومه؛ چشمه سهرابی، مظفر (1389). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه بر اساس مدل شش مهارت بزرگ آیزنبرگ و برکویتز. تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی، 16(2)، ص.115-137.
سبحانی شهر، احسان (1390). بررسی تأثیر مهارت های سواد اطلاعاتی بر خودکارآمدی دانشجویان علوم پزشکی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مشهد.
سیامک، مرضیه؛ و داورپناه، محمدرضا (1388). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سنجش سواد اطلاعاتی پایه و واقعی دانشجویان مقطع کارشناسی. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 12(1)، ص. 119-146.
طبیب نیا، ویدا (1385). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
علی نژاد، مهرانگیز (1390). تبیین نقش سواد اطلاعاتی در یادگیری الکترونیکی و بررسی رابطه سواد اطلاعاتی دانشجویان آموزش الکترونیکی با عملکرد تحصیلی و رضایت مندی دانشجویان از دوره شان. پایان نامه دکتری، دانشگاه پیام نور تهران.
قاسمی، علی حسین (1383). ضرورت و چگونگی آموزش سواد اطلاعاتی در توسعه و تقویت آموزش عالی. در رحمت الله فتاحی و محمدحسین دیانی، مجموعه مقالات سمینار آموزش استفاده کنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانه ها، مراکز اطلاع رسانی و موزه ها، خرداد 1و2 (ص. 153-178). مشهد: سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مراکز اسناد آستان قدس رضوی.
میری، الهام؛ و چشمه سهرابی، مظفر (1390). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه علم و صنعت ایران واحد اراک. دانش شناسی، 4 (2)، 65-76.
نظری، مریم (1384). سواد اطلاعاتی. تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران .
Adetoro, N., Simisaye, O., & Oyefuga, A. B. (2010). Relationship between perceived self-efficacy and information literacy among library and information science undergraduate in a Nigerian university of education. IfE Psychologia, 18(2), 172-191.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The Exercise of Control. New York, NY: W.H. Freeman and Company.
Bandura, A. (2001). Social cognitive theory and clinical psychology. In N. J. Smelser & P. B. Baltes (Eds.), International encyclopedia of the social and behavioral sciences (Vol. 21, pp. 14250-14254). Oxford: Elsevier Science.
Boekaerts, M. (1997). Self-regulated learning: A new concept embraced by researchers, policy makers, educators, teachers, and students. Learning and Instruction, 7 (2), 161-186.
Cassidy, S and Eachus, P. (2002) Developing the computer user self-efficacy (CUSE) scale: Investigating the relationship between computer self-efficacy, gender and experience with computers. Journal of Educational Computing Research, 26(2), 169-189.
Heng, L., Mansor, Y. (2010). Impact of information literacy training on academic self-efficacy and learning performance of university students in a problem- based learning environment. Pertanika Journal of Social Science & Humanities, 18 (2), 121 - 134.
Seminara, L. (1996). An Exploration of the Relationship between Conceptual Knowledge, Sex, Attitude And Problem Solving In Chemistry. Doctoral dissertation, Columbia
University. Retrieved may 4, 2012, from www.chssc.salford.ac.uk/healthSci/selfeff/ selfeff.htm.
Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: an essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.
CAPTCHA Image