Explaining Factors Affecting Students' Research Ethics and Comparing their Contribution in Various Educational Subgroups in Ferdowsi University of Mashhad

Document Type : مقالات پژوهشی

Authors

• Roya Pourhaji
• Behrooz Mahram
• Hossein Kareshki
• Tahereh Javidi Kalatehjafarabadi

Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/riis.v0i0.80630

Abstract

Introduction: The encouragement and development of research ethics in university graduates is of great importance in the higher education systems of leading countries and upstream documents of Iran's universities. The purpose of the research was to identify the factors affecting the observance of research ethics among students of different educational groups and determine the importance and contribution of these factors.
Methodology: The study was a correlational one and the statistical population included all graduate students at Ferdowsi University of Mashhad in the academic year of 2014-2015. Sample size was determined by Cochran's formula and quota sampling method and amounted to 400 persons. Data were collected through a researcher-made questionnaire designed and evaluated to determine the ethics of research and the factors affecting it. To answer the research questions, multiple regression and variance analysis tests were used.
Findings: The results showed that only two components of time constraints and environmental pressures have the ability to predict the ethics of research. The results of the tests showed that there is a significant difference between the research groups in obeying the ethics of research. The average amount of research ethics in the Animal Sciences-Agricultural Department was higher than other groups, Then, the research ethics ranked second in the basic sciences and humanities departments, and third in the engineering department.
Conclusion: Given the impact of research on the fate of society, the bias of ethics in research can be the cause of the formation of immoral behaviors; therefore, it is better to understand other factors in order to improve the observance of research ethics in universities.

Keywords

• Ethics in research
• Individual factors
• Environmental-Organizational factors
• graduate students

---

References

امیری، محمداصغر؛ خامسان، احمد؛ آیتی، محسن (1390). شرافت علمی در نظام آموزش عالی: مقایسه تطبیقی دانشگاه‌های منتخب آمریکا، بریتانیا، ایران. فصلنامه اخلاق در علوم رفتاری، 6(4)، 30-17.

http://ethicsjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-71&slc_lang=fa&sid=fa

اجاقی، رضوان؛ کیوان‌آرا، محمود؛ چشمه سهرابی، مظفر؛ پایی، احمد (1390). تحلیل آسیب شناسی تقلب و سرقت علمی بر اساس یک تحقیق کیفی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. ویژه‌نامه توسعه آموزش و ارتقای سلامت، (9)11، 73-52.

http://ijme.mui.ac.ir/browse.php?a_id=2017&sid=1&slc_lang=fa

ادیب، یوسف؛ فتحی آذر، اسکندر؛ مولا قلقاچی، سمیه (1394). مطالعه تجربیات استادان و دانشجویان دانشگاه تبریز از توجه به اخلاق پژوهش. راهبرد فرهنگ، شماره (29)، 177-149.

http://ensani.ir/fa/article/347145

امین بیدختی، علی‌اکبر؛ زارع، مریم (1389). اخلاق در پژوهش: مفاهیم، چالش‌ها و راهکارها. اخلاق در آموزش عالی، گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی، (63)، 92-62.

http vvvvs://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/905518/

اسلامی اردکانی، سید حمید (1390 ب). درآمدی بر اخلاق پژوهش در علوم انسانی و اسلامی. اخلاق پژوهش مبانی و مسائل. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 179-161.

http://www.ihcs.ac.ir/fa/search?query

اوجاقی، ناصرالدین (1386). دین و تأثیر آن بر رفتار اخلاقی. ماهنامه معرفت، 16(2)، 30-17.

http://ensani.ir/fa/article/69710/

آذربایجانی، مسعود (1383). ضعف و قوه انگیزه در پژوهش. پژوهش، پیش‌شماره 1، 48-37.

http://pajohesh.nashriyat.ir/node/78

امین خندقی، مقصود؛ پاک‌مهر، حمیده (1391). آموزش معیارهای اخلاق پژوهش: ضرورتی انکارناپذیر در برنامه درسی آموزش عالی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، (4)7، 15-1.

http://ethicsjournal.ir/article-۱-۶۷۴-fa.html

بهمن‌آبادی، سمیه؛ جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ شعبانی ورکی، بختیار (1393). رعایت اخلاق در پژوهش در رساله‌های دکتری، موردمطالعه: گروه علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد طی سال‌های 1386 تا 1390. راهبرد فرهنگ، (25)، 152-130

. http://ensani.ir/fa/article/333799

برسلانی، مسیح‌الله (1392). بررسی نقش نیازهای خود تعیین گری در نگرش و انگیزش اخلاق پژوهشی دانشجویان مقطع دکتری تخصصی دانشگاه فردوسی مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه فردوسی مشهد.

بهمن‌آبادی، سمیه (1391). بررسی میزان رعایت اخلاق در پژوهش در رساله‌های دکتری گروه‌های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در طی سال‌های 1386 تا 1390. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه فردوسی مشهد.

توکل، محمد؛ ناصری‌راد، محسن (1388). دستبرد علمی با تبیینی از جامعه‌شناسی علم. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، (3 و 4)4، 16-1. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=133207

خداپرست، امیرحسین، عبدالله زاده، آزاده؛ و راسخ، محمد (1386). بررسی انتقادی راهنمای شش‌گانه اخلاق در پژوهش ایران. فصلنامه باروری و ناباروری، 8(4)، 379-365.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=73795

داوود‌زاده، علی (1392). بررسی وضعیت اخلاق پژوهشی در تدوین پایان‌نامه‌های دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه‌های صنعتی سطح تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده. دانشگاه شهید بهشتی تهران.

رجب‌زاده عصارها، امیرحسین (1391). نقش نرم‌افزارهای مدیریت استناددهی در رعایت اخلاق پژوهش: مروری بر سوء رفتارهای پژوهشی، انواع و دلایل ارتکاب و راهکارهای پیشگیری. فصلنامه ره‌آورد نور،40(57). 16-4.

http://www.rahavardnoor.ir/index.php/archive/item/35-pajoohesh

رحیمی، حمید؛ شکاری، عباس؛ غربا، مبینا (1393). آسیب شناسی تربیت اخلاقی از منظر برنامه درسی پنهان (موردپژوهش: دانشگاه کاشان). فصلنامه علمی- ترویجی اخلاق، (15)4، 204-177.

http://ensani.ir/fa/article/350192/

زمانی، بی‌بی عشرت؛ عظیمی، سید امین؛ سلیمانی، نسیم (1392). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر سرقت علمی دانشجویان دانشگاه اصفهان. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 19(1)، 110-91.

http://journal.irphe.ac.ir/article-۱-۱۸۳۲-fa.html

زارع، حسین؛ طالبی، سعید؛ صیف، محمدحسین (1389). آمار استنباطی پیشرفته. تهران: انتشارات پیام نور.

ساکی، رضا (1390). اخلاق در پژوهش‌های آموزشی و مؤلفه‌های آن. اخلاق در علوم و فناوری،6 (2)، 58-47.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=140136

شعبانی ورکی، بختیار (1387). نقد روش‌شناسی تحقیقات تربیتی در ایران. فصلنامه تعلیم و تربیت، 22(1)، 42-11.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=55104

شریعتمداری، علی (1382). نقد و خلاقیت در تفکر. تهران: مرکز نشر آثار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

شریفی، امیرحسین (1388). اخلاق پژوهشگران: بحثی درباره نقش پارسایی در پژوهش. دو فصلنامه علمی- تخصصی پژوهش، 1(2). 148-133.

http://ensani.ir/fa/article/306210/

شیولسون، ریچارد (1384). استدلال آماری در علوم رفتاری. جلد دوم قسمت دوم، ترجمه علیرضا کیامنش. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.

صفایی موحد، سعید؛ باوفا، داوود (1392). عوامل شکل‌دهنده برنامه درسی پنهان در آموزش عالی ایران: یک مردم نگاشت خودنگاشت. دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، (7)4، 53-30.

http://ensani.ir/fa/article/350173/

فعلی، سعید؛ بیگلری، نگین؛ پزشکی‌راد، غلام‌رضا (1391). نگرش و رفتار دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در زمینه سرقت علمی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 18(3). 151-133.

https://journal.irphe.ac.ir/article-1-1652-fa.html

فرهودی‌زاده، مارینا (1391). پایبندی به اخلاق علمی در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی. دانشگاه فردوسی مشهد.

فرامرز قراملکی، احد؛ نوچه فلاح، رستم (1386). موانع رشد اخلاق حرفه‌ای در سازمان‌ها. موسسه فرهنگی دین‌پژوهی بشرا.

کیانی، اردشیر؛ نوابی‌نژاد، شکوه؛ احمدی، خدابخش (1387). ویژگی‌های شخصیتی در رعایت اخلاق حرفه‌ای در مشاوران و روانشناسان. اندیشه و رفتار در دانشگاه آزاد هنر.2(8)، 90-79.

http://ensani.ir/fa/article/219057/

لشکر بلوکی، مجتبی (1387). چارچوب تدوین ارزش‌ها و اخلاق حرفه‌ای پژوهش‌های علمی و فناوری. اخلاق در علم و فناوری،3(2-1)،114-105.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=105125

لطفی، حمیده (1394). رویکردی پدیدارشناسانه به اخلاق پژوهش: تجربه زیسته دانشجویان دکتری علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد منتشرنشده. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه فردوسی مشهد.

مبشر، مینا؛ ابوالقاسم‌زاده، نازآفرین؛ بطحایی، فتانه سادات؛ آرامش، کیارش؛ و لاریجانی، محمدباقر (1386). آگاهی، نگرش و عملکرد نسبت به رعایت اصول اخلاقی در پژوهش بر روی حیوانات آزمایشگاهی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 2 (1 و 2)، 16-7.

http://ensani.ir/fa/article/144277/

موسوی دوست، سارا؛ فنودی، حنانه (1389). تخلفات و دستبردهای علمی و ادبی. فصلنامه منشأ علم، 1 (1)، 29-20.

https://www.magiran.com/paper/1137973

متقی‌دادگر، امیر؛ احمدلو، علی (1390). اخلاق پژوهشگری در علوم اجتماعی و انسانی. نوشته شده در اخلاق پژوهش و نگارش، نرگس خالقی، تهران: نشر کتابدار.

مطلبی‌فرد، علیرضا؛ نوه ابراهیم، عبدالرحیم؛ محسن‌زاده، فرشاد (1390). بررسی و شناسایی نشانگرهای حرفه‌ای و اخلاقی در آموزش و تدریس ازنقطه‌نظر دانشجویان کارشناسی ارشد: یک مطالعه کیفی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 6(4)، 8-1.

http://ethicsjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-70&slc_lang=fa&sid=fa

Berlink, Roberto,G.S. (2011). The academic plagiarism and its punshments a review.Revista Brasileirade Farmacognosia Brazilian Journal of Pharmacognosy, 21(3),365-372. doi: 10.1590/S0102-695X2011005000099.

Chervenak, F.A; Chervenak, M.D; & Mc Cullough, LB. (2009). Ethics of Research in Perinatal Medicine, Seminars in Perinatalogy. 33: 391-396. doi: 10.1053/j.semperi.2009.07.007.

Chirkov, V. I., & Ryan, R. M. (2001). Parent and teacher autonomy-support in Russian and U.S. adolescents: Common effects on well-being and academic motivation. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32 (5), 618-635.

Clark, J. & Walker, R. (2011). Research ethics in victimization studies: Widening the lens. Violence Against Women, 17(12), 1489-1508.

https://doi.org/10.1177/1077801211436167.

Fisher, B.A.; & Zigmond, M.J. (2011). Educational approaches for discouraging lagiarism.Urdogic oncology: seminars and original Invesigation. (Vol,29.pp:100-103).Elsvier. DOI:10.1016/j.urolonc.2010.11.014

Koh, H.P; & Scally, G.; & Woodliff, D.R. (2011). the impact of cumulative pressure on accaning student s propensity to commit plagiarism: an explerimental approach. Accoanting & Finance, 51(4).985-1005.

https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2010.00381.x

Latimer, B. W. (2005). Developing multi hospital arrangements; some practical consideration. Hospital progress. 57(10),62-6.

Sternberg, R; & Zhang, Li-Fang. (2005). "Styles of thinking as a basis of Differentiated instruction". Proqueat educational journals. 44 (3), 245-253. DOI: 10.1207/s15430421tip4403_9.

Skelton, A. (2005). studying Hidden curriculum: Developming a perspective in The postmodern Insights; Curriculum Studies.Academic. Integrity Ethics Workshop,5(2), 1-17. https://doi.org/10.1080/14681369700200007