TY - JOUR ID - 40537 TI - مدیریت کلان‌داده مبتنی بر رایانش‌ابری در کتابخانه‌های دانشگاه‌های سطح اول ایران JO - پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی JA - INFOSCI LA - fa SN - 2251-6344 AU - هاشمی بنجار, سیده الهام AU - ضیایی, ثریا AU - سلامی, مریم AD - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی/ دانشگاه پیام نور، تهران، ایران AD - دانشیار/ گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران AD - استادیار/گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 11 IS - 1 SP - 357 EP - 379 KW - مدیریت کلان داده KW - رایانش‌ابری KW - کتابخانه‌های دانشگاهی KW - کتابداران DO - 10.22067/infosci.2021.67768.1001 N2 - هدف: کلان‌داده مجموعه داده‌هایی است که با برخورداری از ویژگی‌‌هایی خاص، از طریق سیستم‌های نرم‌افزاری معمول امکان ذخیره‌سازی، مدیریت و پردازش آنها وجود ندارد. رایانش‌ابری مجموعه‌ای از منابع مجازی‌سازی شده با قابلیت دسترسی و استفاده‌ آسان است. فناوری ذخیره‌سازی بر مبنای ابر قادر به مدیریت مؤثر کلان‌داده‌ها است. هدف این پژوهش تعیین وضعیت موجود مدیریت کلان‌داده‌های کتابخانه‌ای مبتنی بر رایانش‌ابری و رتبه‌بندی مؤلفه‌های آن در کتابخانه‌های دانشگاه‌های سطح اول ایران است.روش‌شناسی: پژوهش حاضر، از نوع مطالعات کاربردی و از نظر ماهیت، روش و کنترل متغیر‌ها در زمره‌ تحقیقات توصیفی است. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه‌های سطح اول ایران به تعداد 520 نفر است. پرسشنامه به‌صورت الکترونیکی در اختیار پاسخگویان قرار گرفت و در مجموع 393 پرسشنامه دریافت و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ محقق ساخته که با بررسی مطالعات پیشین شش مولفه‌ اصلی مؤثر بر مدیریت کلان داده‌های کتابخانه‌ای مبتنی بر رایانش‌ابری شامل نیروی انسانی، سازمان، زیر ساختار، مسائل اقتصادی، فرهنگ و مدیریت داده شناسایی شد که از طریق تحلیل عاملی تأییدی، روایی آن تأیید شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌‌ها از آمار توصیفی و استنباطی و نرم‌افزار‌های اس. پی. اس. اس22[1]  و آموس 22[2] استفاده شد.یافته‌ها: وضعیت موجود مدیریت کلان‌داده‌های کتابخانه‌ای مبتنی بر رایانش‌ابری در کتابخانه‌های دانشگاه‌های سطح اول ایران از دیدگاه کتابداران، با میانگین 582/23 و انحراف استاندارد 655/7 معادل 41730/0-، نامطلوب ارزیابی شد. رتبه‌بندی مؤلفه‌های وضعیت موجود از قوت به ضعف به ترتیب 1. نیروی انسانی با میزان بار عاملی 64/.، 2. مسائل اقتصادی با میزان بار عاملی 60/0، 3. زیرساختار با میزان بار عاملی 59/0، 4. مدیریت داده با میزان بار عاملی 58/0، 5. فرهنگ با میزان بار عاملی 57/0، 6. سازمان با میزان بار عاملی 52/0 قرار دارند.نتیجه‌: کتابداران به واسطه‌ درگیری روزمره‌شان با حجم بسیار بالای داده، عملا با کلان‌داده‌ها درگیر هستند. تطابق متوسط بودجه این کتابخانه‌ها با نیاز‌های فعلی و تأمین هزینه‌های لازم برای دیجیتال‌سازی منابع و وجود زیر ساختار‌های قانونی سخت افزاری و نرم‌افزاری مناسب، راه را برای انجام اقدامات لازم برای بهره‌برداری از سرویس‌های ذخیره‌سازی مبتنی بر ابر را هموار می‌کند. اغلب کتابداران ضمن درک فرهنگ دسترسی آزاد به اطلاعات، اهمیت ارائه‌ داده‌های تحلیل شده به مراجعین را درک کرده اما درک مراجعین از دریافت چنین داده‌هایی در حد متوسط می‌باشد. آگاهی و درک پایین مسئولین و عدم تمایل به تعامل و همکاری با سازمان‌های فعال در این حوزه، محیط پایداری را جهت کار با کلان‌داده‌ها و ارائه خدمات بر مبنای آنها را فراهم نمی‌کند. [1]. Spss[2]. Amos UR - https://infosci.um.ac.ir/article_40537.html L1 - https://infosci.um.ac.ir/article_40537_e63cfee118c43bc07ffe955f46cd1d24.pdf ER -