دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بررسی تأثیر حذف خط اعلان زبان نشانهگذاری گسترشپذیر (XML) و تغییر پسوند فایل بر افزایش نمایهپذیری و پیدانمایی پیشینههای فرادادهای در محیط موتورهای کاوش وب
10
27
FA
نجلا
حریری
0000-0003-2320-7023
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
nadjlahariri@gmail.com
سید مهدی
طاهری
0000-0002-3305-5986
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
taherismster@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.15842
هدف: هدف از این پژوهش تبیین تأثیر حذف خط اعلان زبان نشانهگذاری گسترشپذیر و تغییر پسوند فایل بر افزایش نمایهپذیری و پیدانمایی نامهای برچسب عناصر فرادادهای هسته دوبلین، مارک 21، و طرح فرادادهای توصیف شیء در محیط موتورهای کاوش وب بود.
روش: پژوهش با روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را ششصد پیشینه فرادادهای در قالب دو گروه آزمون و گواه تشکیل میدادند. گروه گواه دارای سیصد پیشینه، تولیدشده بر مبنای فرانمای استاندارد طرحهای فرادادهای موردمطالعه، و گروه آزمون نیز دارای سیصد پیشینه، ایجادشده بر مبنای فرانماهای یادشده اما دارای ویژگیهای خاص، بدون سطر اعلان ایکسامال و با پسوند فایل همخوان با نام طرح فرادادهای مرتبط بودند.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که موتورهای کاوش گوگل و یاهو نامهای برچسب تمامی عناصر فرادادهای مربوط به پیشینههای عضو گروه آزمون را نمایهسازی نموده، و در نتایج جستجوی خود پدیدار ساختند. اما چنین واکنشی را به نامهای برچسب عناصر پیشینههای فرادادهای گروه گواه نشان ندادند. نمایهسازی نامهای برچسب عناصر پیشینههای فرادادهای گروه آزمون، و پدیدار شدن آنها در نتایج جستجوی موتورهای کاوش، امکان بازیابی پیشینههای فرادادهای یادشده از طریق نامهای برچسب آنها را فراهم نموده است. چنین امکانی برای پیشینههای گروه گواه میسر نیست. در پایان مقاله، الگوهایی ارائه شده است.
پسوند فایل,پیدانمایی,خط اعلان ایکسامال,طرح فرادادهای توصیف شیء,طرح فرادادهای هسته دوبلین,قالب فرادادهای مارک 21,موتورهای کاوش,نامهای برچسب عناصر,نمایهسازی
https://infosci.um.ac.ir/article_29526.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29526_3450d67ba2a2f7ff6cd054d11a1fed84.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بررسی الگوی رشد علم ایران بعد از انقلاب اسلامی: حوزه علوم
28
49
FA
حسین
مرادی مقدم
دانشگاه سمنان
moradymoghadam@gmail.com
محمد رضا
داورپناه
دانشگاه فردوسی مشهد
mr.davarpanah@yahoo.com
محمد حسین
دیانی
دانشگاه فردوسی مشهد
daneshvarz85@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.15865
هدف: هدف این پژوهش شناسایی الگوی رشد علم ایران در حوزه علوم طی سالهای 1980تا2010 (سه دهه) است.
روش: پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش روندپژوهی و بر پایه تحلیل سریهای زمانی انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل همه تولیدات علمی نمایه شده ایران در نمایه استنادی علوم (SCI) در سالهای 1980تا2010 است. تعداد کل تولیدات علمی ایران در حوزه علوم طی دوره موردمطالعه بیش از نود هزار مدرک است که به شیوه سرشماری تمامی آنها موردمطالعه قرار گرفتند.
یافتهها: بر پایه تحلیل سریهای زمانی و با استفاده از نرمافزار آماری R الگوی رشد علم ایران شناسایی گردید و بر پایه الگوی حاکم، روند رشد علم ایران پیشبینی شد. طبق یافتههای پژوهش، الگوی رشد علم ایران لجستیکی بوده است. همچنین در طی سالهای موردبررسی تولید علم ایران روند رشد سالیانه یکنواختی نداشته و نرخ رشد سالیانه تولید علم ایران در دهه اول منفی و در دهه دوم مثبت و پایین، ولی در دهه سوم مثبت و بالا بوده است. متوسط نرخ رشد سالیانه تولید علم ایران در این مدت تقریباً پانزده درصد بوده است. بررسی الگوهای رشد علم و کاربرد آنها در سطوح ملی و بینالمللی و نیز عوامل اثرگذار بر فرازوفرود این رشد نشان داد که فرضیه پرایس مبنی بر رشد نمایی علم با مقدار ثابت دوبرابری تولید علم هر پانزده سال یکبار، در مورد تولید علم ایران بهطور کامل تأیید نشد و مقدار ثابت رشد مدنظر پرایس مبهم بوده و نیاز به تجدیدنظر دارد.
الگوی رشد علم,تولید علم ایران,فرضیه پرایس
https://infosci.um.ac.ir/article_29570.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29570_d06fdbdb16c4070821b5ecbf9c233a21.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
وضعیت سکوت سازمانی و تحول سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
50
76
FA
مرال
حقجو
دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم تحقیقات
haghjo.m@gmail.com
عباس
گیلوری
سازمان تات
abgilvari@gmail.com
نجلا
حریری
0000-0003-2320-7023
دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم تحقیقات
nadjlahariri@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.16924
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی و سنجش رابطه بین سکوت سازمانی و تحول سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است.
روش: روش پژوهش پیمایشیتحلیلی است. جامعه آماری موردمطالعه 217 نفر از کارمندان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر کتابخانه ملی بودند که با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. تعداد 217 پرسشنامه محققساخته در بین این کارمندان توزیع شد که تعداد 205 پرسشنامه (94 درصد) بهصورت صحیح عودت داده شد. این پرسشنامه از دو بخش تشکیل شده بود: بخش سکوت سازمانی که برمبنای پرسشنامه واکولا و دیمتریس (2005)، و بخش تحول سازمانی پرسشنامه نیز برمبنای پرسشنامه دانهام و دیگران (1989) تهیه شده است. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و تحلیلی و برای آزمون فرضیه پژوهش نیز از آزمون غیر پارامتری اسپیرمن استفاده شد.
یافتهها: در بین ابعاد سکوت سازمانی، بیشترین رتبه به بعد نگرش مدیران و به مدیران میانی با میانگین 66.44 درصد تعلق دارد و در بین ابعاد تحول سازمانی نیز بعد تمایل رفتاری با میانگین 70.64 درصد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. نتایج آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که بین سکوت سازمانی و تحول سازمانی در کتابخانه ملی رابطه معناداری وجود ندارد و این دو متغیر از هم مستقل هستند. بر پایه نتایج پژوهش، مدیران عالی و مدیران میانی در کتابخانه ملی به ارائه نظرات تخصصی و کارشناسی کارمندان تمایل نشان داده و از ایدهها و نظرات آنها استقبال میکنند. گرچه دادههای مربوط به تعهد سازمانی کارمندان در حد متوسط بوده و رضایت آنها به سازمان کم است اما کارمندان به تغییر کاری در کتابخانه تمایل بیشتری دارند.
سکوت سازمانی,مدیران عالی,مدیران میانی,فرصتهای ارتباطی,تعهد سازمانی,رضایت شغلی,تحول سازمانی
https://infosci.um.ac.ir/article_29596.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29596_2f635e5b25610d9f618bc4d0cc9aa1c9.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
آزمون الگوی روابط میان عدم استفاده اجباری (فراشناختی) اطلاعات و عدم تحمل بلاتکلیفی
77
100
FA
محمدرضا
کیانی
0000-0003-1461-4348
دانشگاه بیرجند
kiani.mreza@birjand.ac.ir
محمدحسین
دیانی
دانشگاه فردوسی مشهد
daneshvarz85@gmail.com
رحمت الله
فتاحی
0000000228471950
دانشگاه فردوسی مشهد
fattahirahmat@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.19026
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی و آزمون الگوی روابط میان عدم استفاده اجباری از اطلاعات و مقولههای فرعی آن با عدم تحمل بلاتکلیفی و مقولههای فرعی آن، با رویکردی شناختی است.
روش: این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی (با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری) است. نوع کار تحقیقاتی، کاربردی است و گردآوری دادهها به روش پیمایشی (در نمونهای به حجم 214 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد) انجام شده است.
یافتهها: نتایج نشان داد حوزه تحصیلی، مقطع تحصیلی، و جنسیت آزمودنیها تأثیری بر میزان متغیرها نداشتند. فرضیه پژوهش در مورد ارتباط متغیرها و شاخصهای آنها با هم و نقش عوامل شناختی در عدم استفاده اجباری از اطلاعات، همسو با مبانی و پیشینه نظری، تأیید شد. بر پایه یافته پژوهش میزان عدم تحمل بلاتکلیفی و شاخصهای این متغیر نزد آزمودنیها بیش از حد متوسط بود. همچنین این پژوهش دو دسته کلی «روانشناختی» و «اطلاعاتی و دانشی» را در بین عوامل شناختی عدم استفاده اجباری از اطلاعات (که البته همگی از نوع فراشناخت هستند) قابل تفکیک دانست. در پایان گزارش کاربردهای این مطالعه و پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی برشمرده شده است. این مقاله از چند جهت میتواند اصیل و نو باشد. اول موضوع آن که در ایران اولین مطالعه و در سطح بینالمللی دومین مطالعهای است که به عدم استفاده از اطلاعات بهعنوان موضوعی مستقل از استفاده از اطلاعات پرداخته است. رویکرد شناختی به این موضوع نیز کاملاً اصیل در سطح ملی و بینالمللی است. روش مورد استفاده در تجزیهوتحلیل دادهها (مدل معادلات ساختاری) در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی کمتر مورد استفاده قرار گرفته است.
عدم استفاده از اطلاعات,عدم استفاده اجباری,عدم تحمل بلاتکلیفی,موانع شناختی,رویکرد شناختی,آستانه کمبود دانش,کم توجهی,پالایش اطلاعات
https://infosci.um.ac.ir/article_29627.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29627_e3d04b35f02634933bf32f61826b3782.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بررسی نقش کاربران در اعتبارسنجی منابع اطلاعاتی تحت وب از دیدگاه اعضای هیات علمی منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی
101
118
FA
محمد علی
کریمیان
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
makarimian@gmail.com
عباس
حری
دانشگاه تهران
10.22067/riis.v5i1.19144
هدف: در پژوهشهای مختلف انجامگرفته در زمینة اعتبارسنجی منابع اطلاعاتی تحت وب، عوامل و سطوح مختلفی مانند وبسایت، منبع اطلاعاتی، اطلاعات و پیام، و بافتی که اعتبارسنجی در آن صورت میگیرد قابل ذکر است اما در این میان عامل دیگری نیز وجود دارد که نه به منبع مورد بررسی، که به کاربر یا جستجو کننده اطلاعات و ویژگیها، خصوصیات و رفتارهای او مربوط میشود که در این پژوهش با بررسی و مطالعه هفت مدل اعتبارسنجی، ابتدا به نقش و جایگاه کاربران در اعتبارسنجی اشاره میشود و سپس، مهمترین مؤلفهها و معیارهای آنها از دیدگاه اعضای هیئتعلمی به تصویر کشیده شده است.
روش: پژوهش حاضر از نوع کتابخانهای و همچنین پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری، اعضای هیئتعلمی تمام وقت منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی است که تعداد آنها 1975 بوده است که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 322 نفر تعیین گردید. برای آزمون فرضیه از تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد.
یافته ها: یافتههای پژوهش نشان داد که معیارهایی مانند هدف کاربر، توانایی کاربر (دانش موضوعی، دانش فناوری و اینترنت، و دانش ارزیابی) و انگیزه از مهمترین معیارهای اعتبارسنجی مرتبط با کاربران از دیدگاه اعضای هیئتعلمی است.
اعتبار,اعتبارسنجی,منابع اطلاعاتی,وب، مدلهای اعتبارسنجی,کاربران
https://infosci.um.ac.ir/article_29666.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29666_f871f4f9465d707dfd4cd4e369b3bef5.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بن مایه های فکری هستی شناسی ها در فلسفۀ کواین
119
137
FA
مهدی
شقاقی
دانشگاه تهران
m_shaghaghi@sbu.ac.ir
غلامرضا
فدائی
دانشگاه تهران
ghfadaie@ut.ac.ir
10.22067/riis.v5i1.25115
هدف: هدف مقالۀ حاضر، توسعۀ نظری حوزۀ هستیشناسیها از طریق مطالعه در زیربناهای فکری آنهاست. برای رسیدن به این هدف، ضمن جستوجو در اولین تعاریف انجام شده دربارۀ هستیشناسیها و استخراج پایههای فکری آنها از این تعاریف، به استخراج برخی مبادی فکری این ابزار از طریق تفحص در جنبههای فنی آن اهتمام میکنیم و سپس، به بازخوانی آنها در فلسفۀ کواین میپردازیم.
روش: روش پژوهش حاضر هنگام جست وجو و استخراج مفاهیم کلیدی از تعاریف هستیشناسیها، روش سندی و هنگام بحث در مورد بنیان های هستی شناختی آن، رویکرد تحلیل مفهومی است. با این رویکرد، چنانکه در بحثهای نظری تداول دارد، میتوان مبادی فکری یک روش یا ابزار را تحلیل نمود.
یافته ها: تحلیلها نشان داد که یکی از بنمایههای فکری مهم هستیشناسیها مفهوم «تعهد هستیشناختی» کواین است. بر این اساس، هستیشناسیها صرفاً به موجودیتهایی تعهد دارند که قابل بازنمایی باشند. بدین ترتیب، وجود و عدم موجودات منوط به قابلیت بازنمایی آنهاست تا موجودیت جوهری آنها در جهان واقعی. همچنین، تحلیل شد که روابط موجود در هستیشناسیها را بر خلاف ادبیات موجود نمیتوان روابطی معنایی (Intensional) از جنس روابط اصطلاحنامهها دانست بلکه روابط میان موجودیتها در هستیشناسیها روابطی مصداقی (Extensional) با مرجعهای سرراست است که از نگاه فلسفی، از معنا تهی است
آنتولوژی,هستی شناسی,هستان نگاری,کواین,تعهد هستی شناختی,عدم تعیُّن معنا,عدم تعیُّن ارجاع
https://infosci.um.ac.ir/article_29697.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29697_4e41ba861817b834ca624d9cf2883baa.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بررسی استنادی و محتوایی کتابهای تألیفی فارسی موجود در سرفصل جدید کارشناسی کتابداری و اطلاعرسانی (مصوب 1388) کشور برپایه استنادهای درونمتنی آن کتابها
138
152
FA
فاطمه
نیک زاد
دانشگاه شهید چمران اهواز
fatemehneekzad@yahoo.com
فریده
عصاره
دانشگاه شهید چمران اهواز
osareh.f@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.25558
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اعتبار نویسندگان و منابع مورد استفاده به بررسی وضعیت استنادهای درونمتنی در کتابهای تألیفی فارسی موجود در سرفصل جدید کتابداری و اطلاعرسانی پرداخته است.
روش: روش مورد استفادۀ این پژوهش، روش تحلیل استنادی و محتوایی بوده است. بدین منظور از 103 عنوان کتاب تألیفی موجود در منابع سرفصل مورد مطالعه، تعداد 4994 استناد درونمتنی استخراج شد.
یافتهها: نتایج حاصل نشان داد که 72/53 درصد استنادها را منابع خارجی و 68/38 درصد را منابع فارسی تشکیل داده است. از مجموع استنادها، کتابها (53/61 درصد)، بیشترین تعداد استناد را به خود اختصاص دادهاند، و سپس مجلهها(82/24 درصد) در رتبه دوم قرار گرفتند. از میان کتابها، کتابهای «اصطلاحنامه کتابداری و اطلاعرسانی» با 80 و «Children’s Literature in the Elementary School» با 46 مورد استناد، به ترتیب پربسامدترین کتابهای فارسی و انگلیسی، و نشریات «فصلنامه کتاب» و «Academy of Management Journal»، پربسامدترین نشریات فارسی و انگلیسی بودهاند. «پوری سلطانی» با 107 استناد و «چارلز ساماران» با 56 استناد نیز به عنوان پراستنادترین نویسندگان فارسی و انگلیسی تعیین شدند. علاوه براین، موضوع «رکوردهای کتابشناختی» (78/7 درصد) بیشترین میزان استفاده را در تدوین منابع مورد استناد داشته است.
تحلیل استنادی,سرفصل کارشناسی,کتابداری و اطلاعرسانی,استناد درونمتنی,تحلیل محتوا
https://infosci.um.ac.ir/article_29732.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29732_db599e80ba40b7cffa8ee63a59d600e7.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
سنجش نیازهای آموزشی کتابداران متخصص و غیرمتخصص کتابخانههای عمومی مشهد و بررسی نقش تجربه در این نیازها
153
170
FA
حمیده
لطفی
دانشگاه فردوسی مشهد
hamide.lotfi9@gmail.com
محمدرضا
آهنچیان
دانشگاه فردوسی مشهد
ahanchi8@um.ac.ir
شبنم
کاظمی
دانشگاه فردوسی مشهد
shabnamk.kazemi13@gmail.com
امیر
ثابت زاده
دانشگاه فردوسی مشهد
mr.sabetzade@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.25870
هدف: هدف اصلی این پژوهش سنجش نیازهای آموزشی کتابداران متخصص و غیرمتخصص کتابخانههای عمومی مشهد و بررسی نقش تجربه در نوع و ترتیب این نیازها است.
روش: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی انجام گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش همه کتابداران شاغل در کتابخانههای عمومی مشهد بودند که از میان آنها 140 نفر با روش نمونهگیری خوشهای بهعنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. دادهها از طریق پرسشنامه محقق ساخته با 57 گویه جمعآوری شد.
یافتهها: نیازهای آموزشی کتابداران متخصص بهترتیب مرجعشناسی و ارائه خدمات، فناوری اطلاعات، سازماندهی، مهارتهای سواد اطلاعاتی، و مجموعهسازی است. نیازهای آموزشی کتابداران غیرمتخصص به ترتیب فناوری اطلاعات، مرجعشناسی و ارائه خدمات، مهارتهای سواد اطلاعاتی، مجموعهسازی، و سازماندهی است. نیاز کتابداران متخصص در حیطۀ سازماندهی نسبت به کتابداران غیرمتخصص بیشتر است. میزان سابقه در نیازهای آموزشی کتابداران نقشی نداشت، تنها در مورد کتابداران غیرمتخصص میزان سابقه در نیاز آموزشی مرجعشناسی و ارائه خدمات تفاوت ایجاد کرد.
نیازسنجی آموزشی,نیازهای آموزشی,کتابداران متخصص,کتابخانههای عمومی مشهد
https://infosci.um.ac.ir/article_29769.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29769_092f3242a2ed1e80459ef246ee211aa4.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
تعیین عناصر تشکیلدهنده مخزن دانش سازمانی در دانشگاههای کشور و ارائه یک چارچوب مفهومی
171
191
FA
ریحانه
نوری میسا
دانشگاه تربیت مدرس
shirin7484@yahoo.com
محمد
حسن زاده
0000-0002-6175-0855
دانشگاه تربیت مدرس
hasanzadeh@modares.ac.ir
10.22067/riis.v5i1.27105
هدف: هدف عمدهی این پژوهش ارائهی چارچوبی جهت ایجاد مخزن سازمانی در دانشگاههای کشور است. این پژوهش بیان میکند چگونه میتوان برای ایجاد یک مخزن سازمانی اقدام کرد، و تنها مسائلی که پیرامون ایجاد یک مخزن سازمانی وجود دارد را شرح میدهد.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توسعهای است. همچنین این پژوهش از نظر جمعآوری اطلاعات با روش توصیفی و مشاهدهی نمونهها انجام گرفته است و از یک سیاههی وارسی به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. چهار مخزن سازمانی مربوط به کالج سلطنتی لندن، دانشگاه علوم و فناوری هنگکنگ، مدرسه بازرگانی آیسیافاِیآی و دانشگاه پردو به عنوان نمونه بررسی شدند.
یافتهها: با توجه به اطلاعات به دست آمده از نمونهها، هر یک از عناصر مربوط به مخزن سازمانی مورد بررسی قرار گرفتند و محدودهی مربوط به هرکدام مشخص شد. در نهایت ارتباط بین هر یک از این عناصر به وسیلهی یک نمودار نشان داده شد. دانشگاههای کشور با توجه به این مدل میتوانند به ایجاد یک مخزن سازمانی در دانشگاه اقدام نمایند.
مخزن سازمانی,عناصر ساختاری مخزن سازمانی,عناصر محتوایی مخزن سازمانی,عناصر سیاستی مخزن سازمانی
https://infosci.um.ac.ir/article_29803.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29803_a236ea310e7fba54bd4587bdab860d6c.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
توصیف مقایسهای رابطۀ تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها: آیا افزایش تولید علم به منزلۀ پیشرفت فناوری است؟
192
204
FA
عبدالرضا
نوروزی چاکلی
دانشگاه شاهد
noroozi.reza@gmail.com
زهرا
مددی
دانشگاه شاهد
quniversity.referencelibrarian@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.27114
هدف: هدف پژوهش حاضر توصیف پیوندهای میان شاخصهای تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها است.
روش: پژوهش حاضرمبتنی بر علم سنجی از نوع توصیفی و مشتمل بر 38 کشوری است که بر پایه اطلاعات مربوط به دورۀ پانزدهسالۀ 1996 تا 2010 درپایگاه سایمَگو، دارای شاخص هرش بالاتراز 100 بوده، و با توجه به تقسیم بندی بانک جهانی در قالب سه خوشه مورد بررسی قرار گرفتهاند. دادههای آماری مورد بررسی در این پژوهش از پایگاههای اطلاعاتی وبآوساینس، سایمَگو، یونسکو، بانک جهانی استخراج شدهاند. برای تجزیه و تحلیل دادهها، ازنرمافزار اکسل و اسپیاساس استفاده به عمل آمد. همچنین جهت پاسخگویی به پرسشها و فرضیهها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
یافتهها: یافتهها حاکی از آن است که همبستگی مثبت بین دو دسته شاخصهای تولید علم و فناوری وجود دارد. بررسیها نشان میدهد کشورهایی که در شاخص های تولید علم وضعیت مناسبی داشتهاند، از نظر شاخص های فناوری نیز در وضعیت مطلوبی قرار گرفتهاند.
علم سنجی,شاخصهای تولیدعلم,شاخصهای توسعه فناوری,سایمگو,صادرات فناوری برتر
https://infosci.um.ac.ir/article_29836.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29836_3b341fb4bd83caf01cb6da2a07138ddb.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
ارزیابی کارآمدی گوگل پژوهشگر در بازیابی اطلاعات نویسندگان دارای شکلهای گوناگون نام: بررسی ضریب بازیافت و دقت
205
220
FA
شهربانو
صادقی گورجی
دانشگاه فردوسی مشهد
amsmath@gmail.com
علی اکبر
پوراحمد
دانشگاه آزاد اسلامی شیروان
poorahmadali@gmail.com
محسن
حاجی زین العابدینی
orcid.org/0000-0003-
دانشگاه شهید بهشتی
zabedini@gmail.com
ثریا
ضیایی
دانشگاه پیام نور مشهد
soraya.ziaei@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.24674
هدف: هدف این مقاله بررسی قابلیت و توانایی موتور جستجوی گوگل پژوهشگر در بازیابی اطلاعات و انتشارات نویسندگان پر استناد بر اساس هر نوع نگارش نام است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی-توصیفی انجام شد. روش گردآوری اطلاعات از نوع میدانی و کتابخانهای بود. جامعه نمونه شامل 10 نویسنده پر استناد غیر ایرانی از 5 رشته علمی بود که از طریق نمونهگیری غیر-احتمالی از سایت "این-سایت" انتخاب شدند. نتایج بازیابی انواع نگارشهای نام هر نویسنده در گوگل پژوهشگر با سیاهه وارسی فهرست انتشارات وی مطابقت داده شد. برای هر نویسنده بر مبنای نگارشهای مختلف نام به همراه استفاده از عملگر OR و محدودسازی با موضوع، 12 متغیر جستجو در نظر گرفته شد که در این پژوهش از آنها بهعنوان متغیر یاد میشود.
یافتهها: نتایج میانگین ضریب بازیافت 12 متغیر (متغیرهای به کاررفته در جستجو) برای 10 نویسنده نشان داد که تنها در 4 مورد ضریب بازیافت بالاتر از سطح متوسط و در تمام متغیرها ضریب دقت پایینتر از سطح متوسط است. اولویتبندی میانگین ضریب بازیافت و دقت متغیرها با آزمون فریدمن نشان داد که هیچ متغیری در خصوص بازیافت و دقت بر دیگر متغیرها برتری ندارد. نتایج آزمون t استودنت مستقل برای سنجش ارتباط میان متغیرهای 1-6 (نگارشهای مختلف نام بدون محدودسازی با موضوع) و 7-12 (نگارشهای مختلف نام با محدودسازی موضوعی) نشان داد که در مورد بازیافت میان این دو دسته متغیر تفاوتی وجود ندارد اما ضریب دقت در متغیرهای 1-6 (بدون محدودسازی نام با موضوع) بالاتر از ترکیب و محدودسازی نام با موضوع است. بهطورکلی نتایج حاصل، حاکی از آن بود که گوگل پژوهشگر در بازیابی نگارشهای مختلف نام نویسندگان معمولاً بهطور مطلوب عمل نمیکند
گوگل پژوهشگر,نویسندگان پر استناد,بازیابی اطلاعات,نامهای نویسندگان,نگارشهای مختلف نام نویسندگان
https://infosci.um.ac.ir/article_29871.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29871_4197f1ebf68ca3037eb5f7366295a85b.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
نقش تعدیلکننده درگیری مشتریان در خدمات بر رابطه ارزش ادراکشده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانههای عمومی (مطالعه موردی: کتابخانههای عمومی غرب کشور)
221
234
FA
مریم
کشوری
دانشگاه شهید چمران
ma.keshvari@gmail.com
احسان
گرایی
دانشگاه شهید چمران
ehsan.geraei@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.27502
هدف: این پژوهش به بررسی نقش تعدیلکننده درگیری مشتریان در خدمات ارائهشده توسط کتابخانه در رابطه میان ارزش ادراکشده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانههای عمومی غرب کشور میپردازد.
روش : جامعۀ آماری پژوهش را همۀ اعضای کتابخانههای عمومی غرب کشور تشکیل دادهاند. دادهها با استفاده از پرسشنامه گردآوری و سپس با استفاده از نرمافزار اسپیاساس ، و مدگراف تحلیل شدند. تجزیهوتحلیل نهایی روی 467 پرسشنامۀ بازگشتی انجام شد. در تجزیهوتحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد.
یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان داد درگیری مشتریان در خدمات کتابخانه، در هر دو سطح بالا و پائین، روی رابطه ارزش ادراکشده و وفاداری مشتریان اثرگذار بوده (0.05p
وفاداری مشتریان,کتابخانههای عمومی,درگیری مشتریان در خدمات,غرب کشور ایران
https://infosci.um.ac.ir/article_29912.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29912_c68c58b10d5f807b1061566adc6e5704.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد
235
254
FA
اعظم
صنعت جو
دانشگاه فردوسی مشهد
sanatjoo@gmail.com
حسن
محمودی
0000-0002-0611-221X
فردوسی مشهد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی
hmahmoudi965@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.27108
هدف: رفتار شهروندی سازمانی اشاره به رفتارهای داوطلبانه و فرانقشی دارد که کارکنان سازمان انجام می دهند و تأثیر زیادی بر بهبود عملکرد سازمان دارد. از جمله متغیرهایی که تأثیر زیادی در بروز این نوع رفتار دارد، عدالت سازمانی است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی از منظر کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد میباشد.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهند. برای گردآوری داده های این پژوهش، از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (Niehoff and Moorman, 1993) که شامل سه بعد عدالت توزیعی، عدالت رویه ای و عدالت مراوده ای (تعاملی) است و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران (Podsakoff et al.,1990) که شامل پنج بعد نوع دوستی، وجدان کاری، جوانمردی، نزاکت و آداب اجتماعی است.
یافته ها: میانگین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی در حد متوسط است. بین عدالت سازمانی و ابعاد آن با رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد، بین رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی بر اساس متغیرهای جنسیت و وضعیت استخدامی کتابداران تفاوت وجود دارد. عدالت سازمانی نقش مهمی در ارتقای رفتار شهروندی سازمانی دارد، به این معنا که اگر کارکنان مشاهده کنند که در سازمان عدالت اجرا می شود، برای انجام رفتارهای یاریدهنده و فرانقش بر انگیخته شده و در نتیجه سطح فعالیت و مشارکت های خود را در سازمان افزایش می دهند.
عدالت سازمانی,رفتار شهروندی سازمانی,کتابخانه های دانشگاهی,دانشگاه فردوسی مشهد
https://infosci.um.ac.ir/article_29950.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29950_89758d1a4e7425f9ba8eeaee8c0b1ce1.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
انطباق سنجی نظری و مفهومی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه ها با راهبرد فرهنگ سازمانی آن و راهبردهای نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی (ارائه الگوی هماهنگی راهبردی)
255
279
FA
مجتبی
کفاشان
دانشگاه فردوسی مشهد
kafashan@um.ac.ir
مهری
پریرخ
دانشگاه فردوسی مشهد
mparirokh@gmail.com
رحمت ا...
فتاحی
0000000228471950
دانشگاه فردوسی مشهد
fattahirahmat@gmail.com
فریبرز
رحیم نیا
دانشگاه فردوسی مشهد
rahimnia@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.28772
هدف: هدف این مقاله، زمینهیابی نظری و مفهومی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاهها با راهبردهای وظیفهای و عملیاتی مدیریت دانش و راهبرد فرهنگ سازمانی در دانشگاهها و کتابخانههای دانشگاهی است. طراحی و برازش الگوی هماهنگی راهبردی پژوهش، به مدیران در سطوح مختلف دانشگاهها، بهویژه مدیران کتابخانههای دانشگاهی کمک میکند تا ابزار مناسبی بهمنظور هماهنگی راهبردهای سطوح عملیاتی و وظیفهای مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاهی با راهبرد اصلی دانشگاهها و راهبرد فرهنگ سازمانی حاکم بر آن را در اختیار داشته باشند.
روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا و ابزار سیاههوارسی برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. پس از تحلیل محتوای متون و گردآوری مبانی نظری، 8 نفر از اعضاء هیئتعلمی گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند و به سیاهه وارسی پاسخ دادند.
یافتهها: نتایج بهدست آمده از سیاهه وارسی، نشاندهنده میزان انطباق بالای درونی و ببرونی هر نوع راهبرد پیشنهادشده با نوع مشابه خود در انواع راهبردهای مورد مطالعه ود. این به معنای برازش نظری و مفهومی الگوی پیشنهادی پژوهش است.
هماهنگی,راهبرد اصلی دانشگاه,راهبردهای وظیفهای,راهبردهای عملیاتی,مدیریت دانش,فرهنگ سازمانی,کتابخانههای دانشگاهی
https://infosci.um.ac.ir/article_29995.html
https://infosci.um.ac.ir/article_29995_508c22d6d4b216db7b3b84271e87ccd7.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
تحلیل عاملهای اثرگذار بر پیاده سازی مخازن سازمانی در دانشگاهها و مراکز علمی برپایه نظریههای سیستمهای اطلاعاتی
280
300
FA
مهدی
زاهدی نوقابی
0000-0001-8509-2108
دانشگاه فردوسی مشهد
mehdizahedin@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.29392
هدف: این پژوهش درصدد شناسایی معیارهای مدنظر برای طراحی و اجراء سیستمهای مدیریت اطلاعات علمی در دانشگاهها (مخازن سازمانی) برپایه نظریههای سیستمهای اطلاعاتی است.
روش: این پژوهش از نوع کتابخانهای و به صورت تحلیل محتوا انجام شد. از روش تحلیل محتوای مفهومی برای شناسایی مفاهیم در متون استفاده گردید. بازه زمانی مورد بررسی متون در حوزه مخازن سازمانی شامل 10 سال از 2000 تا 2010 است.
یافتهها: پژوهشهای مرتبط با مخازن سازمانی نشان دادند که عاملهای زیادی در طراحی و موفقیت یک مخزن تأثیرگذار است. عاملهای ضروری برای یک مخزن سازمانی در دانشگاهها برپایه نظریه فنی- اجتماعی و چارچوب عناصر اثرگذار بر طراحی و توسعه مخزن سازمانی برپایه چارچوب فناوری- سازمان- محیط شناسایی شدند. سیستم مدیریت اطلاعات علمی دانشگاههای تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را میتوان برپایه معیارهای مطرح شده در این پژوهش ارزیابی کرد.
از نظریههای سیستمهای اطلاعاتی برای تبیین عاملهای اثرگذار بر توسعه مخازن سازمانی استفاده شده است
مخزن سازمانی,مدیریت اطلاعات علمی,دانشگاهها و مراکز علمی,طراحی سیستمهای اطلاعاتی,ارزیابی مخازن سازمانی,چارچوب فناوری- سازمان- محیط,نظریه فنی- اجتماعی
https://infosci.um.ac.ir/article_30033.html
https://infosci.um.ac.ir/article_30033_9956636c9c7f55399c369873cab6b402.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
طراحی مقیاس سنجش توانایی ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک
301
317
FA
محمد
اکبری محله کلائی
دانشگاه شهید بهشتی
mohamadakbari64@gmail.com
حسن
کیانی
دانشگاه الزهرا
hkiani@alzahra.ac.ir
عصمت
مومنی
0000-0001-7423-5214
دانشگاه علامه طباطبایی
momeni.esmat@yahoo.com
10.22067/riis.v5i1.29219
هدف: این پژوهش در پی طراحی مقیاسی جهت سنجش توانایی مراکز اطلاعرسانی و کتابخانهها برای ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک و در نهایت اجرای آن در دانشگاه علامه طباطبایی بود.
روش: در مرحله نخست ابتدا از روش تحقیق کتابخانهای و سپس از روش تحقیق دلفی و در مرحله دوم از روش تحقیق پیمایشیتوصیفی استفاده شد. در این پژوهش، پس از بررسی منابع اطلاعاتی و بهرهگیری از نظر خبرگان شاخصهای سنجش تعیین شد. جامعه آماری این پژوهش شامل سرپرستان (8 نفر) و کتابداران بخشهای مرجع، اطلاعرسانی و نشریات (26نفر) کتابخانههای دانشگاه علامه طباطبایی (8 کتابخانه) بود.
یافتهها: اطلاعات حاصل از اجرای مقیاس طراحیشده نشان داد با آن که ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک از نظر جامعه پژوهش دارای ضرورت زیاد است و کارکنان کتابخانهها از تخصص و مهارت نسبتاً خوبی از این نظر برخوردارند، اما تعداد این نیروها برای ارائه این خدمات کافی نیست. کتابخانهها بودجه و تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری لازم جهت پیاده سازی و ارائه این خدمات را در اختیار ندارند. علاوه بر این کتابخانههای بررسی شده برای ارائه این خدمات نیازمند به بهبود وضعیت منابع اطلاعاتی و زیرساخت ارتباطی خود هستند.
مرجع دیجیتال مشترک,طراحی مقیاس,کتابخانههای دانشگاهی,دانشگاه علامه طباطبایی,کتابخانههای دانشگاه علامه طباطبایی
https://infosci.um.ac.ir/article_30070.html
https://infosci.um.ac.ir/article_30070_330ed91593b14e19bd7896be879d1b8e.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
تأثیر اجرای راهنماهای پیوسته و فیلم های آموزشی بر تمایل به استفاده اعضای هیأت علمی از سامانه اطلاعات علمی دانشگاه فردوسی مشهد (ساعد)
318
330
FA
رضا
خسروی
0009000133180517
دانشگاه فردوسی مشهد
rekhosravi@gmail.com
10.22067/riis.v5i1.28356
هدف: پژوهش با هدف افزایش میزان تمایل به استفاده اعضای هیأت علمی بعد از پیادهسازی راهنماها بر روی کاربرگههای ساعد انجام شد.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، میدانی میباشد، همچنین از روش جایگزینی نمونه اولیه برای ارزیابی استفادهپذیری، استفاده کرده است. جامعه، اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد هستند که برای جمعآوری داده با ده نفر از آن ها مصاحبه شد.
یافتهها: نتایج نشان دادکه راهنماها توانسته است تمایل اعضای هیأت علمی به استفاده از ساعد را بالا ببرد. فیلمهای آموزشی با میانگین 85/3 وضیعت بهتری به منظور افزایش تمایل به استفاده اعضاء نسبت به راهنماهای پیوسته با میانگین 64/3 دارد. یافتهها نشان میدهد که عواملی همچون رنگ پسزمینه، محتوای راهنماها (واژگان، طول جملات، زمان ظاهر شدن راهنماها، محل قرار گرفتن راهنماها) و تهیه راهنماها در قالب فیلمهای آموزشی مهم ترین تأثیر را در این زمینه داشتهاند. نتیجه آن که میتوان با طراحی راهنماها بر مبنای اصول اساسی و علمی راهنماها و تأکید بر استفاده از سبکهای یادگیری کاربران تمایل آن ها به استفاده و در نهایت استفادهپذیری این سامانه را افزایش داد.
راهنماهای پیوسته,مخزن سازمانی,دانشگاه فردوسی,تمایل به استفاده,استفادهپذیری,سامانه اطلاعات علمی دانشگاه (ساعد)
https://infosci.um.ac.ir/article_30100.html
https://infosci.um.ac.ir/article_30100_767628c7477cc7780433201f18336d1c.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی
2251-6344
2423-401X
5
1
2015
06
22
بررسی کارایی و تحلیل حساسیت مدیریت کتابخانه های نهادی در میان استان های کشور
331
347
FA
اسماعیل
شاه طهماسبی
تربیت مدرس
eshahtahmasbi@yahoo.com
محمدرضا
اسمعیلی گیوی
دانشگاه تهران
r_givi@sbu.ac.ir
10.22067/riis.v5i1.29618
هدف: این تحقیق با هدف تحلیل کارایی نسبی و تحلیل حساسیت شاخص های کتابخانه های نهادی استان ها انجام گرفته است.
روش: روش تحقیق مورد استفاده کاربردی بوده است و 6 شاخص ورودی و 3 شاخص خروجی از مستندات و آمارهای کتابخانه ای استخراج شده است. جامعه آماری تمامی استان های کشور در سال 1387 تا 1390 بوده است. از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها برای محاسبه کارایی استفاده شده است.
یافته ها: نتایج نشان از حضور هرمزگان، خراسان جنوبی و قزوین در سه رتبه اول و استان های آذربایجان غربی، فارس و یزد در سه رتبه نهایی دارد. حساس ترین شاخص در کل شاخص ها، شاخص تعداد اعضا در خروجی ها بوده است و بالقوه ترین شاخص تعداد صندلی ها در ورودی ها می باشد. در تحلیل کیفیت رتبه ها و مقدار ارقام کارایی، استان های مازندران، خراسان شمالی و ایلام را می توان جزء باکیفیتترین استان های کارا دانست؛ اما در میان استان های ناکارا استان های خراسان رضوی و اصفهان بهترین کیفیت ارقام کارایی را دارا بودند. در مجموع برای هر استان توجه به شاخص های حساس و برنامه ریزی برای کاهش حساسیت های بالا پیشنهاد می گردد
کتابخانه های نهادی,کارایی,تحلیل پوششی داده ها,تحلیل حساسیت
https://infosci.um.ac.ir/article_30124.html
https://infosci.um.ac.ir/article_30124_54443275124f8fbd6ffe77383d833ae2.pdf